Τετάρτη 14 Αυγούστου 2013

Επιστολή του Αϊνστάιν ''αποκαλύπτει'' τις απόψεις του για το Θεό.

Η διάσημη φράση του "Ο Θεός δεν παίζει ζάρια" ( in a 1943 conversation with William Hermanns recorded in Hermanns' book Einstein and the Poet, Einstein said: "As I have said so many times, God doesn't play dicewith the world.") έκανε πολλούς να νομίζουν ότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ήταν θρησκευόμενος.

Αυτό όμως απέχει από την αλήθεια, όπως αποκαλύπτει με σαφήνεια η λεγόμενη "Επιστολή του Θεού", ένα γράμμα που έστειλε ο Γερμανός φυσικός στον φιλόσοφο Έρικ Γκούτκινντ στις 3 Ιανουαρίου 1954 από το πανεπιστήμιο του Πρίνστον, για το έργο του "Η Επιλεγμένη Ζωή: Το Βιβλικό Κάλεσμα στην Επανάσταση".

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν (γερμ.: Albert Einstein, Ουλμ 14 Μαρτίου 1879 - Πρίνστον 18 Απριλίου 1955) ήταν φυσικός γερμανοεβραϊκής καταγωγής, ο οποίος έχει βραβευθεί με το Νόμπελ Φυσικής. Είναι ο θεμελιωτής της Θεωρίας της Σχετικότητας και από πολλούς θεωρείται ο σημαντικότερος επιστήμονας του 20ού αιώνα.

“ Διάβασα ένα μεγάλο μέρος από το βιβλίο σας τις τελευταίες μέρες και σας ευχαριστώ πολύ για την αποστολή του. Με εντυπωσίασε ιδιαίτερα που μου το αποστείλατε. Όσον αφορά την πραγματική στάση απέναντι στη ζωή και στην ανθρώπινη κοινότητα έχουμε πολλά κοινά.

Η λέξη Θεός για μένα δεν είναι τίποτα περισσότερο από την έκφραση και το προϊόν της ανθρώπινης αδυναμίας, η Βίβλος μια συλλογή αξιότιμων, αλλά πρωτόγονων μύθων που είναι εντούτοις και αρκετά παιδαριώδεις. Καμία ερμηνεία όσο λεπτομερής κι αν είναι (για μένα) δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό.

Οι πολλαπλές ερμηνείες που δίδονται, δεν έχουν σχεδόν καμία σχέση με το αρχικό κείμενο. Για μένα η εβραϊκή θρησκεία, όπως όλες οι άλλες θρησκείες, είναι μια ενσάρκωση των πιο παιδαριωδών δεισιδαιμονιών.

Και ο εβραϊκός λαός, στον οποίο ευχαρίστως ανήκω, και με τη νοοτροπία του οποίου έχω βαθιά συγγένεια, δεν έχει καμία διαφορετική ποιότητα για μένα από ό,τι για όλους τους άλλους λαούς. Και όσον αφορά την εμπειρία μου, δεν είναι καλύτερη από ό,τι άλλες ομάδες πληθυσμού, αν και προστατεύονται από τις χειρότερες μορφές καρκίνου εξαιτίας έλλειψης δυνάμεως. Διαφορετικά δεν μπορώ να δω κάτι να με κάνει να πω “επέλεξε αυτούς”.

Γενικά θεωρώ ότι είναι επώδυνο να διεκδικείς προνομιακή θέση και να προσπαθείς να την υπερασπιστείς μεταξύ δύο τειχών υπερηφάνειας, μιας εξωτερικής ως άνθρωπος και μιας εσωτερικής ως εβραίος. Σαν άνθρωπος αξιώνεις, τρόπον τινά, την εξαίρεση από την αιτιολόγηση που σε άλλες περιπτώσεις γίνεται αποδεκτό, και σαν Εβραίος διεκδικείς το προνόμιο του μονοθεϊσμού. Αλλά η περιορισμένη αιτιολόγηση δεν είναι πλέον αιτιολόγηση, όπως αναγνώρισε ο υπέροχος Σπινόζα, πιθανώς ως πρωταρχικό κανόνα. Και οι ανιμιστικές ερμηνείες των θρησκειών της φύσης δε ακυρώνονται εξ ορισμού, από το μονοπώλιο. Με τέτοια τείχη μπορούμε να πετύχουμε μόνο μια συγκεκριμένη αυταπάτη, αλλά οι ηθικές μας προσπάθειες δεν εξυπηρετούνται από αυτά. Το αντίθετο μάλιστα.

Τώρα που έχω δηλώσει ανοιχτά τις διαφορές μας στις πνευματικές μας πεποιθήσεις, είναι σαφές για μένα ότι είμαστε πολύ κοντά σε βασικά πράγματα, δηλαδή: στις αξιολογήσεις μας για την ανθρώπινη συμπεριφορά. Αυτά που μας διαφοροποιούν είναι μόνο τα πνευματικά “στηρίγματα” και ο “εξορθολογισμός” στη γλώσσα του Φρόιντ.

Πέρα τούτων πιστεύω ότι θα κατανοούσαμε ο ένας τον άλλον πολύ καλά, αν μιλούσαμε για συγκεκριμένα πράγματα.

Με φιλικές ευχαριστίες και τις καλύτερες ευχές,

δικός σας, Α. Αϊνστάιν "