ΑΠΑΝΤΗΣΗ «Ενωτικής Πρωτοβουλίας» Δήμου Αριστοτέλη στις ανακοινώσεις του δήμου και του δημάρχου Αριστοτέλη για το αρσενικό στο νερό

Αριστοτέλης, 15 Οκτωβρίου 2013

Η Ενωτική Πρωτοβουλία Δήμου Αριστοτέλη εκφράζει την ανησυχία και τον προβληματισμό της για την ανευθυνότητα με την οποία ο Δήμαρχος Αριστοτέλη χειρίζεται το πρόβλημα της περιεκτικότητας σε Αρσενικό στο νερό κοινοτικών διαμερισμάτων της επικράτειάς του.  Συγκεκριμένα  σε ό, τι αφορά στο Νεοχώρι χρειάστηκε να δημιουργηθεί ο θόρυβος των τελευταίων ημερών για να αναγκαστεί ο κ. δήμαρχος να δημοσιοποιήσει τις απόψεις του  (βλ. συνημμένες ανακοινώσεις του Δημάρχου στις 2/9/13 και 4/10/13), ενώ δεν έχει προβεί, μέχρι της ώρας τουλάχιστον, σε δημοσιοποίηση των μετρήσεων στο γειτονικό κοινοτικό διαμέρισμα των Σταγείρων (βλ. υποχρεώσεις βάσει «αποφάσεων για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης» δημοσιευμένες στο ΦΕΚ Β’/11 Ιουλίου 2001), όπου επίσης παρατηρήθηκαν ανησυχητικές υπερβάσεις της περιεκτικότητας του νερού σε Αρσενικό.  Αν μη τι άλλο οι κάτοικοι της περιοχής δικαιούνται μιας έγκαιρης και υπεύθυνης ενημέρωσης, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας της υγείας τους από τους διαφαινόμενους σοβαρούς κινδύνους μη αναστρέψιμου επηρεασμού της.  Επιπλέον επειδή δεν γνωρίζουμε πού και πότε θα επανεμφανισθεί αρσενικό στα υδρευτικά και αρδευτικά νερά της περιοχής, οφείλουμε να κάνουμε τις εξής επισημάνσεις και να απαιτήσουμε συγκεκριμένες ενέργειες, που θα διασφαλίσουν το σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών του Δήμου:

Επισημάνσεις:

1. Το Αρσενικό είναι ένα τοξικότατο (καρκινογόνο) στοιχείο, που βρίσκεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα πετρώματα αρσενοπυρίτη της ευρύτερης μεταλλευτικής περιοχής, στην οποία εντάσσεται και η περιοχή του Νεοχωρίου. Αν και έχει θεσπιστεί ανώτατο όριο για νερό ανθρώπινης χρήσης (10 μg/l),  αυτό δεν σημαίνει ότι νερό με Αρσενικό κάτω του ορίου είναι ασφαλές και ακίνδυνο, δεδομένου ότι η δράση του στοιχείου αυτού είναι αθροιστική (σωρευτική), άρα η οποιαδήποτε πρόσληψή του επιβαρύνει σε βάθος χρόνου την υγεία του Καταναλωτή.
2. Η τοξικότητα του Αρσενικού είναι τόσο μεγαλύτερη από την αρχικά εκτιμηθείσα (προ δεκαετίας και πλέον), ώστε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας να αναγκαστεί να μειώσει το αρχικά θεσπισμένο όριο στο 1/5 (από 50 μg/l στα 10 μg/l)!
3. Η εμφάνιση Αρσενικού στο νερό της περιοχής συνέπεσε απόλυτα με μια και μοναδική ανθρωπογενή δραστηριότητα, την διάνοιξη ικανού αριθμού διερευνητικών γεωτρήσεων της Ελληνικός Χρυσός γύρω από την πηγή του Αγίου Αθανασίου, με αποτέλεσμα να χαθεί (προσωρινά) το νερό της πηγής αυτής.  Η άμεση σχέση και εξάρτηση του προβλήματος με τη δραστηριότητα αυτή, μπορεί εύκολα να πιστοποιηθεί με συγκεκριμένη υδρογεωλογική μελέτη, την οποία εξ αρχής ζητήσαμε και η οποία επιβάλλεται να γίνει, γιατί θα πρέπει να προσδιοριστεί η προέλευση του τοξικού στοιχείου στον υδροφορέα της περιοχής, αν θέλουμε να αποκλείσουμε επαναλήψεις τέτοιων, αναμενόμενων «ατυχημάτων» στο μέλλον.
4. Μελετώντας κανείς τις σχετικές ανακοινώσεις του Δήμου (βλ. συνημμένα), αντιλαμβάνεται ότι ο κ. δήμαρχος αγνοεί προκλητικά τα παραπάνω επιστημονικά δεδομένα και υποτιμά τους σοβαρούς κινδύνους υγείας για τους κατοίκους της περιοχής. Φτάνει μάλιστα να αναφέρεται στο παλαιότερο ανώτατο όριο των 50 μg/l, για να δείξει τεχνηέντως ότι το νερό μας συνεχίζει να είναι ασφαλές, γεγονός που είναι τραγικό, αφού δείχνει την άκρα ανευθυνότητα του δημάρχου μας από τη μια, και την απέλπιδα προσπάθειά του να απαλλάξει την Εταιρεία από την άλλη. Έτσι δείχνει ότι προτιμά να εκθέσει τους πολίτες του Δήμου του σε σοβαρούς κινδύνους υγείας, αρκεί να μη ζημιωθεί η Εταιρεία. Επιπλέον, η έλλειψη σοβαρότητας και η ανευθυνότητα των χειρισμών του καταδεικνύεται από το γεγονός ότι προτείνει την ανάμιξη διαφορετικών πηγών, για να κατεβάσουμε τα επίπεδα του Αρσενικού κάτω από το όριο των 10 μg/l! Υποθέτει προφανώς, ότι νερό με 9,9 μg Αρσενικού/l είναι νερό άριστης ποιότητας, κατάλληλο για ανθρώπινη χρήση!!!
5. Η προσπάθεια συγκάλυψης του προβλήματος συνεχίστηκε καθώς ο κ. Δήμαρχος συγκαλεί δημοτικό συμβούλιο και βάζει πρώτο θέμα συζήτησης (χωρίς αυτό να είναι εγγεγραμμένο στην ημερήσια διάταξη, προφανέστατα για να μην ενημερωθούν οι κάτοικοι) την «Ενημέρωση για το νερό του Νεοχωρίου».  Σε αυτή την παρωδία «ενημέρωσης» καλούνται και 1 - 2 άτομα από το ΙΓΜΕ, που ονομάζονται αυθαίρετα «οι επιστήμονες του ΙΓΜΕ», ενώ εκπροσωπούν μόνο τον εαυτό τους και κανέναν άλλο.  Αυτοί αποφαίνονται λοιπόν ότι «η περιεκτικότητα σε όποια βαρέα μέταλλα οφείλεται σε γηγενή στοιχεία του εδάφους, είναι τμήμα της φύσης, και δεν πρέπει να συγχέεται με ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως επιχειρήθηκε να παρουσιασθεί από κάποιους». Και εύλογα ανακύπτουν τα εξής ερωτήματα: Είναι δυνατόν στα καλά καθούμενα να τριπλασιαστεί η συγκέντρωση του αρσενικού στο νερό; Υπάρχει άραγε κάποια άλλη, πιθανή πηγή μόλυνσης, που μπορεί στο άμεσο μέλλον να επιβαρύνει με αρσενικό καθαρές πηγές και γεωτρήσεις;  

Προτάσεις:

1. Η Ενωτική Πρωτοβουλία καλεί τους αρμόδιους κρατικούς φορείς ελέγχου να προβούν στην απαιτούμενη διερεύνηση του συγκεκριμένου προβλήματος με ανάλογη υδρογεωλογική μελέτη, για να εντοπισθούν τα αίτια της μόλυνσης και να ληφθούν τα ενδεδειγμένα μέτρα, έτσι ώστε να αποτραπεί επανάληψη ενός παρόμοιου «ατυχήματος» στο εγγύς μέλλον.
2. Επιπλέον καλείται η δικαιοσύνη (οι αρμόδιοι εισαγγελείς) να διερευνήσει το ζήτημα ευθυνών της Εταιρείας και της Δημοτικής αρχής για το χειρισμό του εν λόγω θέματος, για να επιβληθούν οι δέουσες κυρώσεις και να αποκατασταθεί το αίσθημα δικαίου και της εμπιστοσύνης των πολιτών.

 

Πρέπει να γίνει σαφές σε όλους ότι, η προστασία της υγείας των κατοίκων του Δήμου είναι πρωταρχική ευθύνη και πρώτιστο καθήκον της Δημοτικής Αρχής, αλλά και της Πολιτείας συνολικά.

Συνημμένα:  Ανακοίνωση Δήμου Αριστοτέλη της 2/9/13 (σελίδες 2)

          Ανακοίνωση Δημάρχου Αριστοτέλη της 4/10/13 (σελίδες 2)

 /*/

Ανακοίνωση Δήμου Αριστοτέλη για την ποιότητα του πόσιμου νερού στο Νεοχώρι.

Από το 2011 που συστήθηκε ο Δήμος Αριστοτέλη, πραγματοποιούνται διαχρονικά και σε συνεργασία με το ΚΕΠΑΜΑΧ, συστηματικές δειγματοληψίες και εργαστηριακές αναλύσεις στα δίκτυα ύδρευσης όλων των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων του Δήμου Αριστοτέλη.

Εργαστηριακές αναλύσεις μετάλλων και τοξικών στοιχείων (μεταξύ των οποίων και αρσενικό) πραγματοποιήθηκαν στην Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του έτους 2011, βάση της σχετικής σύμβασης με τον διευρυμένο Δήμο Αριστοτέλη.

Το νερό ύδρευσης της Τοπικής Κοινότητας Νεοχωρίου προέρχεται από την ανάμειξη μίας γεώτρησης που βρίσκεται νότια του οικισμού και μίας πηγής που βρίσκεται στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου.

Από τα διαχρονικά αποτελέσματα παρακολούθησης της ποιότητας του υδρευτικού δικτύου του Νεοχωρίου της περιόδου 2011-2012, καταδεικνύεται ότι το νερό ύδρευσης ήταν καλής ποιότητας και υπερκάλυπτε όλα τα όρια ποιότητας για ανθρώπινη κατανάλωση (ΚΥΑ Υ2/2600/2001). Οι αναλύσεις περιελάμβαναν τις φυσικοχημικές και μικροβιολογικές παραμέτρους και τα βαρέα μέταλλα-τοξικές ουσίες που προβλέπονται από την Εθνική Νομοθεσία (ΚΥΑ Υ2/2600/2001).

Ωστόσο πρόσφατα, λόγω βλάβης του δικτύου συλλογής και μεταφοράς του νερού της πηγής, η τροφοδοσία του υδρευτικού δικτύου γινόταν κατά κύριο λόγο από τη γεώτρηση, η οποία ανιχνεύτηκε να παρουσιάζει σχετικά αυξημένη συγκέντρωση αρσενικού, έναντι του πρόσφατου ορίου των 10 μg/l.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η ανώτατη παραμετρική τιμή για το αρσενικό (As) στο πόσιμο νερό ήταν τα 50μg/L. Από τις 25/12/2003 η ανώτατη παραμετρική τιμή για το αρσενικό (As) στο πόσιμο νερό μειώθηκε σε 10μg/L. Παράταση δόθηκε για μία μεταβατική περίοδο 3-4 ετών με όριο τα 30μg/L.

Η Δημοτική Αρχή αμέσως μόλις εντόπισε το πρόβλημα ξεκίνησε εργασίες για την άμεση καταρχήν ενημέρωση των κατοίκων του Νεοχωρίου και την παράλληλη αξιοποίηση του συνόλου των διαθέσιμων πηγών στο δίκτυο μετά από έλεγχο της ποιότητάς τους, ενώ δρομολογεί τη διάνοιξη νέας υδρευτικής γεώτρησης σε νέα θέση.

Το σύνολο των εργασιών αναμένεται αν ολοκληρωθούν εντός των αμέσως επόμενων ημερών για να διευθετηθεί το πρόβλημα οριστικά.

Η εν λόγω παλαιά γεώτρηση δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο, ούτε χωροταξικά ούτε γεωχημικά, είτε με τις ερευνητικές εργασίες είτε με τις εργασίες των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Καταδικάζουμε την όποια προσπάθεια παραπληροφόρησης γίνεται.

Προς το παρόν δύναται να κριθεί κατάλληλη η χρήση των πηγών για την υδροδότηση του οικισμού, ενώ η χρήση του νερού της γεώτρησης είναι εφικτή μόνο κατόπιν ανάμιξής του με τα νερά των πηγών σε αναλογία τέτοια ώστε η τελική ποιότητα στην κατανάλωση να είναι εντός των ορίων της νομοθεσίας.

Κρίθηκε σκόπιμο μέχρι την αποκατάσταση του προβλήματος να ενημερωθούν προληπτικά οι συνδημότες μας.

Το θέμα της δημόσιας υγείας είναι πολύ σοβαρό για να αποτελέσει κομμάτι της αντιπαράθεσης που γίνεται στην περιοχή μας για την επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

Όλοι μας θα πρέπει να σταθούμε στο ύψος των ευθυνών μας απέναντι στην προστασία της δημόσιας υγείας.

/*/

Ανακοίνωση του Δημάρχου Αριστοτέλη Χ. Πάχτα σχετικά με την ολοκλήρωση των εργασιών της επίλυσης του προβλήματος της ποιότητας του πόσιμου νερού στο Νεοχώρι

Σε συνέχεια της από 2/9/2013 Ανακοίνωσής μας κάνουμε γνωστό ότι, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της επίλυσης του προβλήματος της ποιότητας του πόσιμου νερού στο δίκτυο ύδρευσης του Νεοχωρίου.

Εδώ και περίπου είκοσι μέρες ο οικισμός του Νεοχωρίου τροφοδοτείται με άφθονο και καλής ποιότητας νερό.

Δεδομένης της παραπληροφόρησης και της σύγχυσης που προκλήθηκε στους πολίτες το τελευταίο χρονικό διάστημα, θεωρούμε σκόπιμο να απαντήσουμε στα κρίσιμα ερωτήματα που μας προβληματίζουν όλους, σε ό,τι αφορά την περιεκτικότητα του αρσενικού και τη διάρκεια επίλυσης του προβλήματος από τη Δημοτική Αρχή.

Πρώτον, σχετικά με την ποσότητα του αρσενικού που ανιχνεύτηκε στο νερό του Νεοχωρίου στις πρόσφατες μετρήσεις, οι τιμές που εντοπίστηκαν και ήταν πάνω από τη σημερινή παραμετρική τιμή των 10μg/ λίτρο, κυμαίνονται μεταξύ 11-28μg/ λίτρο. Η ποσότητα αυτή σε καμία περίπτωση δε δύναται να χαρακτηριστεί θανατηφόρα, τοξική ή δηλητηριώδης, όπως δυστυχώς κάποιοι προσπάθησαν να παρουσιάσουν.

Δεύτερον, όσον αφορά στην ανησυχία των κατοίκων για την αμεσότητα αντίδρασης της δημοτικής αρχής, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στο πώς διαμορφώθηκε η σημερινή παραμετρική τιμή του αρσενικού, στο όριο των 10 μg/ λίτρο.

Στην Ελλάδα, με βάση την Υγειονομική Διάταξη Α5/288/86 (ΦΕΚ 53Β/20-02-86), η ανώτατη παραμετρική τιμή για το αρσενικό (As) στο πόσιμο νερό ήταν τα 50μg/L.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) αναθεώρησε την εγκύκλιο σχετικά με το αρσενικό μειώνοντας το όριο ποσιμότητας από 50 σε 10μg/L το 1993. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την τροποποίηση της νομοθεσίας και την τελική μείωση των επιτρεπτών ορίων αρσενικού σε πολλές χώρες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε σχετική οδηγία πέντε (5) έτη αργότερα (1998) με χρόνο προσαρμογής για τα κράτη – μέλη για άλλη μία πενταετία, μέχρι το 2003.

▪ οι Η.Π.Α. εναρμονίστηκαν οκτώ (8) έτη αργότερα (2001)

▪ η Ελλάδα εναρμονίστηκε δέκα (10) έτη αργότερα (2003) από την πρώτη οδηγία του Π.Ο.Υ. εξαντλώντας το χρονικό περιθώριο προσαρμογής για τα νέα όρια, ενώ για ορισμένες περιοχές το Υπουργείο Υγείας παρέτεινε αυτήν την προσαρμογή μέσω σχετικών αποφάσεων για επιπλέον 3-4 έτη με όριο τα 30μg/l.

Γίνεται σαφές ότι το χρονικό διάστημα λίγων ημερών, που απαιτείται για τις απαραίτητες επαναληπτικές δειγματοληψίες και αναλύσεις, ώστε να επιλεγεί από τη δημοτική αρχή το κατάλληλο σχέδιο αντιμετώπισης του όποιου προβλήματος, δεν συνιστούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Είναι αδιανόητο, μετά και τα παραπάνω, να γίνεται προσπάθεια παραπληροφόρησης του πανελλήνιου και εκφοβισμού των απλών πολιτών που δεν είναι γνώστες όλων αυτών των δεδομένων, ότι η Δημοτική Αρχή «ποτίζει» τους πολίτες της με δηλητηριασμένο νερό, όταν διήρκεσε οκτώ χρόνια η εναρμόνιση των Η.Π.Α. και δέκα χρόνια η εναρμόνιση των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη νέα παραμετρική τιμή. Με την ίδια λογική οι Κυβερνήσεις των Η.Π.Α. και των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλητηρίαζαν συστηματικά επί μία δεκαετία τους πολίτες τους!

Για την πρόσθετη πληροφόρηση των πολιτών να ενημερώσουμε επίσης ότι, το δηλητήριο, η θανατηφόρα δόση, εκτιμάται για έναν ενήλικα βάρους 70 κιλών ότι είναι: 70.000 – 280.000μg/l.

Σε ό, αφορά τη σύνδεση του προβλήματος με τη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή μας, τονίζουμε τα εξής:

Σύμφωνα και με τους επιστήμονες του ΙΓΜΕ, η περιεκτικότητα σε όποια βαρέα μέταλλα οφείλεται σε γηγενή στοιχεία του εδάφους, είναι τμήμα της φύσης, και δεν πρέπει να συγχέεται με ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως επιχειρήθηκε να παρουσιασθεί από κάποιους.

Η παλαιά γεώτρηση, στην οποία παρουσιάστηκε αυξημένη συγκέντρωση αρσενικού, δεν συνδέεται με κανέναν τρόπο, ούτε χωροταξικά ούτε γεωχημικά, είτε με τις ερευνητικές εργασίες είτε με τις εργασίες των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Το νερό προέρχεται από γεώτρηση και όχι από επιφανειακά νερά ώστε να επιβαρύνεται από ανθρωπογενείς δράσεις.

Σ’ ολόκληρη την Βόρεια Ελλάδα υπάρχουν συγκεντρώσεις αρσενικού, χωρίς να υπάρχει μεταλλευτική δραστηριότητα. Μάλιστα σε άλλες περιοχές του Νομού Χαλκιδικής, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με τη μεταλλευτική δραστηριότητα, παρατηρήθηκε εκατονταπλάσια περιεκτικότητα σε αρσενικό.

Σαν δημοτική αρχή επενδύουμε στη μακροχρόνια και οριστική επίλυση του προβλήματος της ύδρευσης, σχεδιάζοντας με ακρίβεια και υπευθυνότητα τις επόμενες κινήσεις μας.

Πιο συγκεκριμένα το προηγούμενο χρονικό διάστημα, υπογράφτηκε η σύμβαση για την εκτέλεση του έργου: «Κατασκευή υδρευτικών γεωτρήσεων, αγωγού μεταφοράς και δεξαμενής αποθήκευσης πόσιμου νερού, στη Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου», αρχικού προϋπολογισμού 250.662,00€ το οποίο έχει ενταχθεί στα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα.

Παράλληλα σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ σχεδιάσαμε και δρομολογούμε την ανόρυξη δύο νέων υδρογεωτρήσεων 80-100μ., με στόχο την διερεύνηση των υδρογεωλογικών συνθηκών που επικρατούν στην προσχωματική λεκάνη του ποταμού Χαβρία ΒΔ του οικισμού Νεοχωρίου.

Στη περίπτωση που οι υδρολογικές συνθήκες είναι ευνοϊκές οι γεωτρήσεις θα αξιοποιηθούν παραγωγικά για την μακροχρόνια επίλυση των υδρευτικών αναγκών του Νεοχωρίου.

Παράλληλα αξιοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα πολύ καλής ποιότητας νερά της πηγής «Τσιλινίκα».

Η δημοτική αρχή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την προάσπιση της δημόσιας υγείας και την διασφάλιση της ποσότητας και ποιότητας του πόσιμου νερού, όπως το έκανε με υπεύθυνο τρόπο μέχρι σήμερα.

Καμία πολιτική σκοπιμότητα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την σκόπιμη παραπληροφόρηση, τον φόβο στην αλήθεια.

Το πολιτικό συμφέρον δεν είναι άλλο από το συμφέρον του τόπου, το δίκαιο και την αλήθεια.

Και κανένας πολιτικός φορέας δεν μπορεί να έχει άλλο συμφέρον από το να υπηρετεί σταθερά το δίκαιο και την αλήθεια.

/*/