Ζαν Ζακ Ρουσσώ… ο ουμανιστής !!!

 

Ο Ρουσσώ σε ηλικία 42 ετών

Σαν σήμερα το 1712 γεννήθηκε στην Γενεύη της Ελβετίας ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ, ο γιός ενός ρολογά. Όπως είχε πει ο ίδιος: “ένας ρολογάς από την Γενεύη μπορεί να σταθεί σε οποιαδήποτε συνάντηση, ένας ρολογάς από το Παρίσι μπορεί να μιλήσει μόνο για ρολόγια”.

Ο Ρουσσώ έζησε ορφανός όλα του τα χρόνια, μέσα από περιπέτειες και με μια πολύ κακή εφηβεία. Κατάφερε να σπουδάσει με την βοήθεια της προστάτιδας του Φρανσουάζ Ντε Γουόρεν. Μια γυναίκα που στο τέλος τον έκανε εραστή της (στα εικοσί του) σε ένα ερωτικό τρίο μαζί με τον επιστάτη της, που του άλλαξε την ψυχοσύνθεσή του. Ταξίδεψε, αλλαξοπίστησε 2 φορές, καταδιώχτηκε για τα πολιτικά του κείμενα, λάτρεψε την μουσική και έγραψε πρωτοποριακά έργα σαν θεωρητικός της.

Αναγκάστηκε να δώσει τον έναν γιό του σε ορφανοτροφείο, γεγονός που χρησιμοποιήθηκε από τους θεωρητικούς του αντιπάλους για τις εκπαιδευτικές του θεωρίες. Μίλησε για την θρησκευτική ουδετερότητα, έγραψε 2 συντάγματα (Πολωνία- Λιθουανία και Κορσική) και λογοτεχνικά κείμενα που τον ανακήρυξαν ως πρωτεργάτη του ρομαντισμού στην λογοτεχνία.

Διατύπωσε την θεωρία ότι ο άνθρωπος γεννιέται καλός και στην πορεία διαφθείρεται από την τέχνη και τις επιστήμες. Έγραψε ότι : “ο άνθρωπος που πρώτος έφραξε ένα κομμάτι γης και δήλωσε “είναι δική μου” και βρήκε αρκετά αφελείς ανθρώπους να τον πιστέψουν, είναι και ο ιδρυτής της αστικής κοινωνίας. Από πόσους πολέμους, εγκλήματα, φόνους, από πόσο τρόμο και ατυχίες θα είχε σώσει κάποιος τους ανθρώπους αν είχει σταθεί απέναντι σε αυτόν τον απατεώνα και είχε πει στους συνανθρώπους του “μην ακούτε τον απατεώνα, δεν είστε ολοκληρωμένοι αν ξεχάσετε ότι οι καρποί της γης ανήκουν σε όλους μας και η γη η ίδια σε κανέναν”….

Θεωρούσε ότι ο άνθρωπος γεννιέται ηθικός όπως και τα ζώα. Δεν διαχωρίζει ούτε καλό, ούτε κακό. Έχει έμφυτη μια “εγωϊστική αγάπη” που μέσω της κοινωνίας γίνεται μια “καθώς πρέπει αγάπη”… Αυτή η μετάβαση κάνει τον άνθρωπο να συγκρίνει τον εαυτό του με τους άλλους, μέσω της δημιουργία του φόβου για τον άλλον και της χαράς του με την αδυναμία του!

Και αναγάγει σαν βασική έννοια αυτής της μετάβασης από τον εγωϊσμό του ζώου στην κοινωνία το καθήκον. Η συνειδητοποίηση αυτής της έννοιας κάνει τον άνθρωπο να χαίρεται και να συμμετέχει και να δοξάζει την χρήση της λογικής του πάνω στα συναισθήματά του και τις ανάγκες του.

Με βάση αυτό πήρε την θεωρία του Κοινωνικού Συμβολαίου του Χόμπς και την βελτίωσε αναγνωρίζοντας ότι η ανισότητα ήταν ένα τρικ των πλούσιων και ευγενών για να δημιουργήσουν μια κοινωνία εξουσίας και ιεραρχίας. Αντίθετα οι άνθρωποι οφείλουν να αναπτύξουν εσωτερικά την αρετή τους και με βάση αυτή να διαμορφώσουν τις κοινωνικές τους σχέσεις. Έτσι οδηγήθηκε και στην αξία της εκπαίδευσης ως ενός μηχανισμού που θα έπρεπε να βοηθά τον άνθρωπο στον δρόμο προς την αρετή και σε μια δικαιότερη κοινωνία.

Πες τε μου τώρα τι σας θυμίζει πολιτικά ο Ρουσσώ ;

Η σημερινή πραγματικότητα της πολιτικής χρειάζεται περισσότερο διάβασμα;

http://koukios.wordpress.com/2009/06/28/rouseau/