"Ω Κρίτων, έφη, τω Ασκληπιώ ωφείλομεν αλεκτρυόνα. αλλά απόδοτε και μή αμελήσητε" Σωκράτης, 469-399 π.Χ.

Σάββατο 12 Ιουλίου 2014

Λίγη θάλασσα, καλό μεζέ και το ούζο μου

Το παραδοσιακό ούζο είναι ρακή διπλής απόσταξης, ένα είδος σούμας από τα στέμφυλα που παραμένουν στο πατητήρι. Ρακή ήταν το αρχικό του όνομα, από τα αρχαιοελληνικά ράκη που σημαίνει, κουρέλια, υπολείμματα. 

Αν και ετυμολογικά το ούζο μάλλον προέρχεται από το τουρκικό Üzüm (τσαμπί σταφύλι, αφέψημα από σταφίδες), ο μύθος αναφέρει τη στιγμιαία επιλογή τελωνειακού στη Γένοβα στα τέλη του 19ου αι., ο οποίος μαζί με εμπορεύματα εξαιρετικής ποιότητας από τις σαπωνοποιίες του Πλωμαρίου προς τη Μασσαλία, διεκπεραίωσε ως τράνζιτ βαρέλια ρακής προς χρήσιν στη Μασσαλία: «Uso a Marsiglia». Αυτό ήταν! Αρεσε στους Γάλλους και στη νέα παραγγελία έγραψαν τη μαγική λέξη «Uso», που επικράτησε εμπορικά ως εύηχη και αναγνωρίσιμη. 
Λίγη θάλασσα, καλό μεζέ και το ούζο μου
Σήμερα, με αλκοολικό βαθμό 38 ως 46, παρασκευάζεται με βάση από καθαρή αλκοόλη με πρόσμειξη ανηθόλης και αιθερίων ελαίων στον Τύρναβο (που έχει ανάλογη μυθολογία περί του ονόματος), στα νησιά Χίος, Λήμνος, Λέσβος, στη Θράκη και αλλού. 

Ο ελληνικός εξευρωπαϊσμός δεν είχε μόνο οικονομικό περιεχόμενο. Ηταν μια αναγκαία διαδικασία περάσματος από τα ήθη της καθ’ ημάς Ανατολής,  σ’ εκείνα της Εσπερίας. Ανεβήκαμε στο τρένο του εκσυγχρονισμού, είτε με κανονικό εισιτήριο στα μισά της διαδρομής, είτε ως σαλταδόροι, που εν τέλει πληρώσαμε στον έλεγχο δυσβάσταχτο πρόστιμο. Κάποτε συνειδητοποιήσαμε ότι ήμασταν υπέρβαροι, καθώς κουβαλάγαμε στον μπόγο από καρό τραπεζομάντιλο και του παππού μας το βιος. Και αίφνης αρχίσαμε να πετάμε από το παράθυρο ό,τι μας ήταν βάρος. Την αρχή έκανε ο Τσελεμεντές πριν περίπου 100 χρόνια, αποταξάμενος την «τουρκιά». 

Την ίδια ώρα οι γείτονες συντήρησαν τον μύθο, τη γεύση και τον τρόπο όπως τα βρήκαν. Τα ενέταξαν στις δικές τους γαστρονομικές συνήθειες και πολιτισμικές καταβολές. Προφανώς οι κεραίες μας υπήρξαν ευαίσθητες και προσανατολισμένες στα διεθνώς τεκταινόμενα. Αυτό όμως από μόνο του δεν μας ενέταξε πουθενά και κυρίως δεν μας χόρτασε, ούτε ουσιαστικά, ούτε πολιτισμικά. 

Οταν πεινάσαμε τσακίσαμε τις πίτσες, τα χοτ ντογκ, τα σνίτσελ, τα ροκφόρ. Μεθύσαμε με τ’ αθάνατο ουίσκι της Σκωτίας. Μα δεν έχουμε παράπονο. Το πληρωθήκαμε καλά το επιδοτούμενο εξευρωπαϊσμένο μας τομάρι.

Το καλοκαίρι μας φέρνει πιο κοντά σ’ αυτό που χαρακτήριζε κάποτε την ταυτότητα κι αποκάλυπτε την καταγωγή μας. Δεν είναι τυχαίο ότι με την καλοκαιρινή διάθεση χαλαρότητας συνάδει η κουλτούρα της απόλαυσης του ούζου με παρέα και μεζέ. Το ούζο απαιτεί συνεχή ροή από απλά, κλασσικά και καλοφτιαγμένα μεζεδάκια. 

Η βάση μιας μικρής μπουκιάς ψωμιού μπορεί να υποδεχτεί και να συνοδέψει άπειρους συνδυασμούς. Πολλές οι επιλογές και οι κατηγορίες του μεζέ: κρύοι και ζεστοί, κρέατος και θαλασσινοί, τυριά, αλίπαστα κι αλλαντικά, σαλάτες φρέσκες ή με τη μορφή ντιπ, φρούτα, ξηροί καρποί κ.α.  

Αρκεί ένα πιρούνι ή μια οδοντογλυφίδα. Ορεξη να 'χεις να τρως και μεράκι να ετοιμάζεις πιάτα. Η λίστα των μεζέδων που θα μπορούσαμε να παραθέσουμε δεν έχει τέλος. Οι περισσότερες παρασκευές είναι χαμηλού κόστους, αφού δεν χρειάζονται πολλή και ιδιαίτερη προετοιμασία. Αρκεί ένα τηγάνι, μια σχάρα ή έτοιμα εδέσματα και μεζεκλίκια φυλαγμένα σε δοχεία. 

Ο μεζές του ούζου είναι το αντίστοιχο ελληνικό των ισπανικών tapas. Ενα χορταστικό και θεραπευτικό φάρμακο σε περίοδο κρίσης. Και είναι ευχάριστο το γεγονός ότι γνωστοί σεφ πιάνουν το νήμα ανταποκρινόμενοι στο μήνυμα για μια φρέσκια ματιά στον ελληνικό μεζέ. Μια διαλεκτική ματιά που έρχεται να συγκεράσει το παραδοσιακό με τη νεοτερικότητα.  

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=468478
http://www.h2concept.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου